Kiedy już wiesz, że jesteś w ciąży , przynajmniej raz w miesiącu będziesz zgłaszać się na wizyty kontrolne do lekarza ginekologa. Lekarz zaplanuje badania i konsultacje specjalistów. Jeśli ciąża przebiega prawidłowo, odbędziesz od 9 do 11 wizyt do 37 tygodnia ciąży, potem co tydzień do terminu porodu, aż w końcu, gdy wyznaczony termin porodu minie, co kilka dni. W przypadku rozpoznania jakiejkolwiek nieprawidłowości kontrole u lekarza będą odbywać się częściej, może niezbędny okazać się także pobyt w szpitalu.
| Tydzień ciąży | Badania profilaktyczne | Badania diagnostyczne obowiązkowe | Badania diagnostyczne zalecane |
| 5 – 8 | – badanie ogólne– badanie ginekologiczne
– ocena pH wydzieliny pochwy – badanie cytologiczne – pomiar ciśnienia tętniczego – badanie piersi – pomiar wzrostu i masy ciała – ocena ryzyka ciążowego |
– grupa krwi i Rh– przeciwciała odpornościowe
– morfologia krwi – badanie ogólne moczu – posiew moczu – badanie poziomu glukozy na czczo – VDRL (odczyn kiłowy) |
– konsultacja stomatologiczna– badanie HIV, HCV oraz w kierunku toksoplazmozy (IgG i IgM) i różyczki
– USG, aby potwierdzić ciążę wewnątrz macicy i uwidocznić czynność serca |
| Możliwość wykonania badania cytogenetycznego w kierunku wad rozwojowych płodu | |||
| 11 – 14 | – badanie ogólne– badanie ginekologiczne
– pomiar ciśnienia tętniczego – pomiar masy ciała – ocena ryzyka ciążowego – ocena pH wydzieliny pochwy |
– badanie USG, w tym badaniu ocenia się długość ciemieniowo-siedzeniową, czyli odległość między główką a kością ogonową; pozwala to na potwierdzenie terminu porodu wyznaczonego na podstawie daty ostatniej miesiączki. Dodatkowo można ocenić anatomię płodu i ewentualne nieprawidłowości genetyczne | – badanie w kierunku wad uwarunkowanych genetycznie (test podwójny PAPP-A i potrójny ? HCG) |
| 15 – 20 | – badania takie jak pomiędzy 11 a 14 tygodniem ciąży | – morfologia krwi– badanie ogólne moczu
– przeciwciała anty-Rh |
– badanie w kierunku wad uwarunkowanych genetycznie (test potrójny ? HCG, Estriol, AFP) |
| 21 – 26 | – badania takie jak pomiędzy 15 a 20 tygodniem ciąży– ocena czynności serca płodu | – badanie stężenia glukozy po doustnym podaniu 75g glukozy (w 24-28 tygodniu ciąży)– badanie ogólne moczu
– badanie USG, badanie w tym okresie pozwoli obejrzeć główkę, buzię, rączki i nóżki, wszystkie narządy wewnętrzne Twojego dziecka. Dodatkowo pozwoli ocenić umiejscowienie łożyska i ilość płynu owodniowego. Czasem w tym okresie można stwierdzić płeć dziecka. |
– u kobiet z ujemnym wynikiem w I trymestrze ? badanie w kierunku toksoplazmozy |
| 27 – 32 | – badania jak przy ostatniej wizycie– przygotowanie do porodu, połogu, karmienia piersią | – morfologia krwi– badanie ogólne moczu
– przeciwciała odpornościowe – badanie USG, ma na celu sprawdzenie, czy dziecka rozwija się proporcjonalnie, czy wymiary główki, brzuszka, kości udowej zgodna są z wiekiem ciążowym- morfologia krwi – badanie ogólne moczu |
|
| Lekarz powinien zaproponować podanie immunoglobuliny anty-D kobietom z ujemnym Rh, u których w 28-30 tygodniu ciąży stwierdza się obecność przeciwciał anty-D w surowicy | |||
| 33 ? 37 | – badanie ogólne– badanie ginekologiczne
– badanie położnicze – ocena wymiarów miednicy – ocena pH wydzieliny pochwy – ocena czynności serca płodu – pomiar ciśnienia tętniczego – pomiar masy ciała – badanie piersi |
– morfologia krwi– badanie ogólne moczu | – posiew w kierunku paciorkowców hemolizujących |
| 38 ? 39 | – badanie ogólne– badanie położnicze
– ocena czynności serca płodu – pomiar ciśnienia tętniczego – pomiar masy ciała |
– badanie ogólne moczu | |
| Po 40 | – badania jak przy ostatniej wizycie– badanie ginekologiczne | – badanie USG z oceną masy płodu– badanie KTG | |
Informacje dotyczące najczęściej wykonywanych badań:
BADANIE ULTRASONOGRAFICZNE (USG) ? najważniejsze skróty
GS – średnica pęcherzyka ciążowego
CRL – długość ciemieniowo-siedzeniowa
BPD – wymiar dwuciemieniowy główki
HC – obwód główki
AC – obwód brzuszka
FL – długość kości udowej
HL – długość kości ramieniowej
AFI – indeks płynu owodniowego
EFW – szacowana masa płodu
MORFOLOGIA
– hemoglobina (Hb, HGB) ? norma: 11,5-13,5 G/DL. Wynik poniżej normy najczęściej wskazuje na niedokrwistość (anemię), spowodowaną zbyt małą ilością żelaza.
– erytrocyty, krwinki czerwone (E, RBC) – norma: 3,5-4,5 MLN/?L. Okresowe obniżenie ich ilości w czasie ciąży jest fizjologiczne. Wartość ich poniżej normy może być powodem utraty krwi, niedoboru witaminy B12, kwasu foliowego, żelaza.
– leukocyty, krwinki białe (L, WBC) – norma: 10-15 tys./?L. W czasie ciąży ich wartość wzrasta. Wynik ponad normę występuje w przypadku infekcji, uszkodzenia tkanek, a poniżej w chorobach hematologicznych.
– płytki krwi, trombocyty (PTL) – norma: 100-300 tys./?L. Muszą być kontrolowane przez całą ciążę, odgrywają główną rolę w krzepnięciu krwi.
– hematokrty, gęstość krwi (Ht) – norma: 37-52%. Zależy od ilości wszystkich elementów morfotycznych krwi. Niższa wartość towarzyszy niedokrwistości, a wyższa podczas stanów odwodnienia.
– glukoza – norma: 70-105 MG%. Przez całą ciążę powinna utrzymywać się w ściśle określonych granicach. Wynik powyżej normy wskazuje na zagrożenie cukrzycą, poniżej ? na dietę niskowęglowodanową.
– żelazo całkowite – norma: 60-150 ?G/DL. Wartość poniżej normy świadczy o niedokrwistości.
BADANIE OGÓLNE MOCZU
– ciężar właściwy – norma: 1,005-1,030. Niski świadczy rozcieńczeniu moczu (np. po wypiciu dużej ilości płynów) lub chorobie nerek. Podczas wymiotów lub biegunki gęstość moczu wzrasta.
– białko, cukier – norma: brak. Cukier wskazuje na cukrzyce, a białko na chorobę nerek.
– nabłonki – norma: pojedyncze. Liczne świadczą o zapaleniu dróg moczowych.
– leukocyty – norma: 1-5 w polu widzenia. Ilość powyżej 10, mogą świadczyć o zapaleniu dróg moczowych lub nerek.
– erytrocyty – norma: pojedyncze. Większa ilość świadczy o chorobie, np. kamicy nerkowej.
TEST OBCIĄŻENIA GLUKOZĄ
Sprawdzenie poziomu glukozy we krwi pozwala wykryć oznaki cukrzycy ciążowej, która objawia się wysokim poziomem cukru we krwi, zazwyczaj wracającym do normy po porodzie.Norma: poniżej 105 mg% na czczo oraz poniżej 140 mg% w godzinę po podaniu glukozy.
BADANIE KARDIOTOKOGRAFICZNE (KTG)
Rejestruje czynność serca dziecka i skurcze macicy. Po raz pierwszy powinno być wykonane około 38 tygodnia ciąży.